School gymnastiek verplicht 2 uur is geen probleem in Zaanstad (of toch wel?)

In het Noordhollands Dagblad van 10 februari stond geschreven dat per komend schooljaar, wanneer 2 uur gymnastiek verplicht wordt en dat er in Zaanstad onvoldoende gymzalen zouden zijn. Wij hebben hier vragen over gesteld (en antwoord gekregen) die wij graag met u delen:

Vraag 1

Klopt het dat er in Zaanstad onvoldoende gymlokalen zijn om aan de verplichting van 2 uur gym te voldoen voor het basisonderwijs?

Wij kregen hierop het volgende antwoord:

Nee, het klopt niet dat er in Zaanstad onvoldoende gymzalen zijn. De verplichting om 2 uur lichamelijk onderwijs te geven, zoals genoemd in de pers, betekent geen verruiming van het gymonderwijs. Er zijn dus ook geen extra gymzalen nodig.

Technische uitleg

Het misverstand komt voort uit een onduidelijkheid in een wijziging van onderwijswetgeving. In de onderwijswetten wordt normaal gesproken over een lesuur (= 45 minuten in basisonderwijs) of een klokuur (= 60 minuten). De wetswijziging spreekt zonder verdere toelichting over een uur. Niet uit de wet en niet uit de toelichting van de gewijzigde wet blijkt of met een uur, een lesuur (dus 45 minuten) of een klokuur (dus 60 minuten) is bedoeld. Als een klokuur is bedoeld zou het minimale aantal uren bewegingsonderwijs waarvoor gemeenten ruimten moeten aanbieden van 90 (voor wetswijziging) naar 120 minuten (na wetswijziging) gaan. Dat zou inhouden betekent dat gemeenten snel gymzalen moeten gaan bijbouwen om onderdak te kunnen bieden aan de extra gymbehoefte.

Op vragen naar de uitleg verklaart het

Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW)

Zowel departement, als politiek als gemeenten als sectoren als De Koninklijke Vereniging voor Lichamelijke Opvoeding (KVLO) etc zijn het er allemaal over eens dat er sprake is van 2x een lesuur = minimaal twee keer 45 minuten per week bewegingsonderwijs. Punt in kwestie is dat de wet aangepast moet worden omdat er nu op z’n minst juridisch gezien sprake kán zijn van twee klokuren van 60 minuten omdat niet duidelijk is gesteld dat het om lesuren gaat en niet om klokuren. Dat betekent dat er een traject voor wijziging van minimaal een jaar gaat lopen en dat ondertussen de boodschap is: ga zorgen dat er twee lesuren van 45 minuten gegeven kunnen worden. De inspectie is ook op de hoogte en zal niet wijzen op 2x 60 minuten.

Vraag 2

En nu? Onze vervolgvraag was: Zo ja, wat voor plannen heeft de gemeente om dit probleem om te lossen en wat is hier de status van?

Met als antwoord:

Bij het uitwerken van bovenstaande wijzigingswet is dus eenvoudigweg een fout gemaakt, waardoor de formulering van de hoeveelheid bewegingsonderwijs voor zowel het basisonderwijs als het (voortgezet) speciaal onderwijs verkeerd is gedefinieerd. Dat wordt nu hersteld. Gemeenten hoeven niet aan de slag met het bijbouwen van gymzalen.

Inmiddels is wel een onderzoek uitgezet en zijn de consequentie inzichtelijk wat het betekent om de gymcapaciteit uit te bereiden naar 2 klokuren – 120 minuten bewegingsonderwijs. Daarvoor is het in Zaanstad nodig om minimaal acht gymzalen (investering per zaal is ca. 1,7 milj.) toe te voegen aan de huidige capaciteit. Deze uitbreiding lijkt niet realistisch en valt buiten de wettelijke zorgplicht van de gemeente. Daarom is het advies om vast te houden aan het wetgevende kader, te weten 1,5 klokuur – 2 lesuur – 90 minuten bewegingsonderwijs faciliteren in een gymzaal, maar wel in gesprek met het primair onderwijs op zoek te gaan naar alternatieven die er voor zorgen dat de kinderen op de Zaanse scholen voldoende kwalitatieve beweegmomenten hebben. Zoals eergenoemd het benutten van de omgevingen van de scholen.

Oftewel: als 2 uren lichamelijk onderwijs inhoudt 2 lessen van 45 minuten is er geen probleem. Wordt het 2 klokuren, dan hebben we een uitdaging! Wat Democratisch Zaanstad betreft: wij denken graag mee met alternatieven voor lichamelijke opvoeding in een gymzaal, zoals bijvoorbeeld schoolzwemmen!